“Thi ca có một đặc tính kì lạ Nó trả lại chữ cái tươi m

Lời giải của Tự Học 365

Căn cứ các kiến thức về thơ, phân tích

Giải chi tiết:

a. Giải thích vấn đề nghị luận

–Thi ca/thơ: Hình thức sáng tác văn học phản ánh cuộc sống, thể hiện những tâm trạng, những cảm xúc mạnh mẽ bằng ngôn ngữ hàm súc, giàu hình ảnh và nhất là nhịp điệu (Từ điển thuật ngữ văn học– trang 309). Thơ tác động đến người đọc vừa bằng sự nhận thức cuộc sống, vừa bằng khả năng gợi cảm sâu sắc, vừa trực tiếp với những cảm xúc suy nghĩ cụ thể, vừa gián tiếp qua liên tưởng và những tưởng tượng phong phú.

– Đặc tính kì lạ: Đặc điểm nổi bật, khác lạ của thơ ca so với các thể loại khác.

– Những từ mờ nhạt, bạc màu, nói cạn, nói hết, vỏ từ…: là cách nói hình ảnh để chỉ những ngôn ngữ đời sống được sử dụng quen thuộc gần gũi trong cuộc sống thường nhật, đã khiến ta cảm thấy quen thuộc nhàm chán.

– Những từ ấy trong thi ca lại sáng lên lấp lánh, kêu giòn và tỏa hương:là cách nói ẩn dụ chỉ vẻ đẹp của ngôn ngữ qua tài năng của nhà thơ đã tạo ra cái mới, cái phong phú, đẹp đẽ, giàu giá trị biểu đạt và biểu cảm, giàu sức sống của ngôn ngữ trong các bài thơ

=> Nhận định trên là đánh giá sâu sắc về giá trị của ngôn ngữ thơ ca, quá trình sáng tạo ngôn ngữ của nhà thơ đã biến ngôn ngữ đời thường trở thành ngôn ngữ thơ ca đẹp đẽ, sâu sắc làm đẹp cho tâm hồn con người, cho cuộc sống, khơi dậy những tình cảm mới mẻ trong sáng.

b. Bình luận – chứng minh vấn đề

 (Thí sinh có thể triển khai thứ tự bình luận – chứng minh hoặc kết hợp song song hai thao tác, nhưng việc phân tích dẫn chứng để chứng minh vấn đề phải theo định hướng lí luận.)

* Ngôn ngữ thơ bắt nguồn từ ngôn ngữ đời sống:

– Văn học là nghệ thuật của ngôn ngữ, ngôn từ là chất liệu sáng tác văn học. Những nhà văn lớn đều là những nhà ngôn ngữ trác tuyệt. Nhà văn đã sử dụng ngôn ngữ toàn dân để sáng tác tác phẩm văn học, để sáng tạo ra ngôn ngữ văn học.

– Nhà thơ cũng phải là người nắm vững ngôn ngữ đời sống, lăn lộn với hiện thực, chắt lọc lấy hiện thực và mài giũa kho từ vựng toàn dân.

– Chính bởi xuất phát từ ngôn từ quen thuộc của đời sống nên ngôn ngữ thơ cũng sẽ dễ rơi vào tình trạng sáo mòn, quen thuộc, kém sáng tạo, thậm chí chỉ là vỏ ngôn từ là xác chữ nếu nhà thơ không trăn trở tìm tòi.

* Ngôn ngữ thơ là kết quả của quá trình sáng tạo ngôn ngữ của nhà thơ.

– Nhà thơ tài năng phải bằng năng lực nghệ thuật, bằng sự đào sâu hiện thực và sự nhạy cảm ngôn từ trưng cất ra ngôn ngữ thơ. Đây là quá trình lao động nghệ thuật nghiêm túc, khổ luyện nhưng cũng đầy hứng khởi của nhà thơ.

– Ngôn ngữ thơ là kết quả của quá trình sáng tạo ấy sẽ đảm bảo:

+ Tính chân thật, biểu cảm: Ngôn ngữ thơ phải phản ánh hiện thực đời sống, hiện thực tâm hồn con người, phải truyền đến người đọc cảm xúc của tác giả và khơi dậy trong người đọc đủ mọi cung bậc cảm xúc.

+ Tính hàm súc, ý tại ngôn ngoại, đa nghĩa và giàu giá trị biểu đạt. Hàm súc và giàu sức biểu hiện, ngôn ngữ thơ ca cô đúc, chặt chẽ với sỗ từ rất hạn định nhưng năng lực biểu hiện lại rất lớn.

+ Tính nhạc và tính họa: gợi hình ảnh màu sắc, đường nét và giàu nhạc tính “lấp lánh và kêu giòn”.

+ Tính sáng tạo: ngôn ngữ thơ không được là cái xác chữ khô cứng,không được phản ánh hiện thực đời sống một cách máy móc mà nó phải tươi mới, phải lấp lánh và tỏa hương lại trong lòng người đọc và để lại dấn cá nhân của nhà thơ.

 c. Bình luận

Ngôn ngữ thơ, sự sáng tạo ngôn ngữ làm thơ có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống một tác phẩm thơ ca vì vậy:

- Với nhà thơ: chắt lọc ngôn ngữ từ đời sống, sáng tạo để làm cho ngôn ngữ ấy có một sức sống riêng, vẻ đẹp riêng vừa thể hiện được những cảm xúc nơi trái tim vừa khơi dậy nơi người đọc những cảm xúc đẹp đẽ, mới mẻ qua lớp ngôn từ thơ ca của mình.

– Đối với người tiếp nhận thơ, khi cảm thụ thơ cần chú ý đến những tình cảm chân thật, sâu kín, những sáng tạo nhạy cảm tinh tế mà nhà thơ gửi vào tác phẩm. Đây là tiêu chí để đánh giá một bài thơ hay. Để từ đó có sự đồng cảm, tri âm với nhà thơ.

– Nhận định trên không chỉ đúng với thơ mà còn đúng với các thể loại văn học khác; không chỉ đúng với nhà thơ mà đúng với những người nghệ sĩ sáng tạo nghệ thuật khác.

d. Kết bài:  Khái quát lại về đặc trưng và sự hấp dẫn của ngôn ngữ thơ.