Trong tác phẩm “Chiếc lược ngà”, nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng thành công nhân vật ông Sáu. Em hãy phân tích tình cảm ông Sáu dành cho con khi ông trở lại chiến trường. Tình cảm đó giúp em có suy nghĩ gì về “những điều chiến tranh không thể lấy đi”?
Giải chi tiết:
1. Giới thiệu chung
Tác giả:
- Nguyễn Quang Sáng (1932 – 2014): là nhà văn trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
- Sinh ra, lớn lên và hoạt động chủ yếu ở chiến trường miền Nam nên các sáng tác của ông hầu như chỉ xoay quanh cuộc sống con người Nam Bộ trong hai cuộc kháng chiến cũng như sau hòa bình.
Tác phẩm:
- Được viết năm 1966 khi tác giả hoạt động ở chiến trường Nam Bộ. Được in trong tập truyện cùng tên.
2. Phân tích
* Hoàn cảnh nhân vật
- Chiến đấu ở chiến khu đã nhiều năm.
- yêu con, mong muốn được gặp con.
* Tình yêu thương sâu nặng với con:
- Trong những ngày ở chiến khu ông ngày đêm mong nhớ được về với con, và khát khao ấy cũng thành hiện thực, ông được ba ngày về phép để thăm gia đình và đứa con gái bé bỏng. Trong những ngày ở nhà, ông Sáu đã làm biết bao điều để bé Thu gọi mình một tiếng “ba”. Nhưng mọi nỗ lực của anh đều thất bại trước sự cự tuyệt của bé Thu. Phải đến trước lúc lên đường trở về đơn vị anh mới được cảm nhận trọn vẹn tình mẫu tử thiêng liêng.
- Những ngày ở chiến khu anh luôn cảm thấy ân hận, khổ tâm vì đã đánh con.
- Và anh cũng không quên lời hứa với con. Ông hiểu mơ ước ngây thơ của con. Cô bé muốn có 1 vật dụng để luôn nhớ về cha.
+ Dồn nỗi nhớ, tình yêu và sự day dứt vào việc làm chiệc lược ngà.
+ Ông tỉ mỉ cưa từng răng lược, cẩn thận khắc từng nét chữ “yêu nhớ tặng Thu con của ba”.
+ Lúc nhớ con, ông lấy cây lược ra ngắm nghía, mài lên mái tóc.
- Thậm chí, cái chết cũng không cướp đi được tình yêu thương con của ông Sáu.
+ Vết thương nặng trong một trận càn khiến ông kiệt sức, không trăng trối được điều gì nhưng ông vẫn dồn hết tàn lực móc cây lược trao cho đồng đội và gửi gắm đồng đội mình qua ánh mắt.
+ Cây lược ấy đã được trao lại cho bé Thu. Tình cha con đã không chết, nâng đỡ cô bé trưởng thành, vượt lên mọi đau thương mất mát.
=> Ông Sáu là biểu tượng cho tình yêu thương, sự ân cần và che chở của người cha dành cho con mình. Qua đó ta thấy được sự bất tử của tình cảm cha con.
- Nhận xét:
+ Qua tình cảm cha con sâu nặng của ông Sáu và bé Thu ta có thể thấy rằng chiến tranh có thể cướp đi thời gian ở bên người thân, thậm chí cướp đi cả mạng sống song chiến tranh không thể cướp đi tình cảm thiêng liêng bất diệt – tình phụ tử.
+ Chiến tranh không cướp đi được phẩm chất cao cả của con người Việt Nam: tình đồng chí, đồng đội.
+ Ông Sáu mất đi, nhưng tình cảm cha con còn mãi tiếp thêm sức mạnh cho bé Thu trên chặng đường phía trước.
3. Tổng kết
- Nội dung: Câu chuyện đã tái hiện thành công tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. Từ đó, tác giả cho thấy sự tàn bạo của chiến tranh; những bi kịch cùng tình cảm gia định đẹp đẽ trong thời chiến.
- Nghệ thuật:
+Tình huống truyện bất ngờ, độc đao, éo le
+Phân tích tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc.
+Lối kể chuyện tự nhiên, giàu cảm xúc.
+Hình ảnh giản dị mà giàu sức gợi.
Các thành ngữ: ăn ốc nói mò, ăn không nói có, ăn gian nói dối, liên quan đến phương châm hội thoại nào ?
Trong câu thơ: Gươm mài đá, đá núi cũng món/ Voi uống nước, nước sông phải cạn, Nguyễn Trãi sử dụng biện pháp tu từ nào?