Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
Câu hỏi
Nhận biết(3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
“Cốm không phải là thức quà của người vội; ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ. Lúc bấy giờ ta mới thấy thu lại cả trong hương vị ấy, cái mùi thơm phức của lúa mới, của hoa cỏ dại ven bờ: trong màu xanh của cốm, cái tươi mát của lá non, và trong chất ngọt của cốm, cái dịu dàng thanh đạm của loài thảo mộc. Thêm vào cái mùi hơi ngát của lá sen già, ướp lấy từng hạt cốm một, còn giữ lại cái ấm áp của những ngày mùa hạ trên hồ. Chúng ta có thể nói rằng, trời sinh ra sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh ra cốm nằm ủ trong lá sen. Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may chút bụi nào”.
(Trích Hà Nội băm sáu phố phường - Thạch Lam,
sách Thạch Lam văn và đời, Nxb. Hà Nội, 1999, tr. 337-338)
Câu 1. Đoạn văn trên sử dụng những phương thức biểu đạt gì? Thuộc phong cách ngôn ngữ nào? Dựa vào đâu để xác định như vậy? (0,5 điểm)
Câu 2. Tại sao tác giả nói rằng: cốm không phải thức quà của người vội? Trong cảm nhận của tác giả, cốm là sự tổng hợp của nhiều hương vị, đó là những hương vị gì? (0,25 điểm)
Câu 3. Trong đoạn văn trên, tác giả đã dùng những từ ngữ nào để nói về sắc màu và hương vị của cốm? (0,25 điểm)
Câu 4. Viết một đoạn văn (không quá 10 câu) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về văn hóa ẩm thực truyền thống của người Việt Nam. (0,5 điểm)
Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 5 đến câu 8:
Hòa bình tôi trở về đây
Vẫn mái trường xưa, bãi mía, luống cày
Lại gặp em
Thẹn thùng nép sau cánh cửa
Vẫn khúc khích cười khi tôi hỏi nhỏ
Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!)
Tôi nắm bàn tay nhỏ nhắn ngậm ngùi
Em vẫn để yên trong tay tôi nóng bỏng
Hôm nay nhận được tin em
Không tin được dù đó là sự thật
Giặc bắn em rồi quăng mất xác
Chỉ vì em là du kích em ơi!
Đau xé lòng tôi, chết nửa con người.
(Trích Quê hương – Giang Nam, sách Tình bạn tình yêu Thơ,
Nxb. Giáo dục, Hà Nội, 1987, tr. 255-256)
Câu 5. Đoạn thơ trên viết bằng thể thơ nào? Dựa vào đâu để biết được điều ấy? (0,25 điểm)
Câu 6. Nêu các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ và cho biết phương thức nào là chính? Tại sao? (0,5 điểm)
Câu 7. Trong câu thơ Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!), bộ phận trong ngoặc đơn là thành phần gì? Phân tích giá trị nghệ thuật của thành phần đó. (0,25 điểm)
Câu 8. Viết một đoạn văn (không quá 10 câu) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về vấn đề: Nỗi đau mất mát trong chiến tranh. (0,5 điểm)
Đáp án đúng:
Lời giải của Tự Học 365
Giải chi tiết:
1/ - Đoạn văn trên sử dụng phương thức thuyết minh. Những dấu hiệu của phương thức thuyết minh: đoạn văn làm rõ những đặc điểm của cốm – một món ăn đặc sắc của Hà Nội – qua các phương diện: cách ăn cốm (chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ); hương vị của cốm (mùi thơm phức của lúa mới, mùi hoa cỏ dại ven bờ, chất ngọt của cốm, mùi hơi ngát của lá sen già...); cách gói cốm (dùng lá sen để bọc cốm).
- Đoạn văn còn sử dụng phương thức biểu cảm. Bằng chứng là, trong đoạn văn, tác giả thể hiện những cảm xúc của mình bằng lối diễn đạt giàu hình ảnh, từ ngữ chính xác, tinh tế, câu văn nhịp nhàng.
- Đoạn văn thuộc phong cách ngôn ngữ nghệ thuật. Điều khẳng định này dựa trên hai căn cứ: thứ nhất, đây là một đoạn trích trong tùy bút Hà Nội băm sáu phố phường của Thạch Lam, mà tùy bút là loại văn nghệ thuật; thứ hai, cách dùng từ, tạo câu, tạo âm điệu trong đoạn văn rất giàu tính nghệ thuật.
2/ Sở dĩ tác giả nói rằng, cốm không phải thức quà của người vội là bởi: phải ăn chậm rãi và thong thả mới có thể cảm nhận được những hương vị phong phú được kết tinh trong món ăn này.
Trong cảm nhận của tác giả, cốm là sự tổng hợp của nhiều hương vị, đó là mùi thơm phức của lúa mới, của hoa cỏ dại, chất ngọt của cốm, mùi hơi ngát của lá sen già bọc cốm.
3/ Trong đoạn văn trên, để nói về sắc màu và hương vị của cốm, tác giả đã dùng những từ ngữ: hương vị, thơm phức, màu xanh, tươi mát, chất ngọt, dịu dàng, thanh đạm, mùi hơi ngát, ấm áp, tinh khiết.
4/ Đoạn văn phải viết gọn, không quá số câu quy định, các câu phải đúng ngữ pháp, liên kết chặt chẽ với nhau để làm nổi bật chủ đề đã cho. (Chú ý: từ nội dung của đoạn văn của Thạch Lam nói về cốm và việc thưởng thức cốm, người viết trình bày được suy nghĩ của mình về một nét nào đó trong nghệ thuật ẩm thực của người Việt).
5/ Đoạn thơ trên viết bằng thể thơ tự do. Bằng chứng: số tiếng trong các câu thơ không đều nhau, cả đoạn thơ là một mạch cảm xúc phóng túng, không phân chia thành các khổ thơ đều đặn về số câu.
6/ Trong đoạn thơ trên, tác giả đã sử dụng các phương thức sau:
- Phương thức tự sự: đọc đoạn thơ, có thể tóm lược được câu chuyện, có nhân vật, có sự kiện, có diễn biến.
- Phương thức biểu cảm (hay trữ tình): Phương thức chính của đoạn thơ (cũng như của cả bài thơ) là phương thức biểu cảm. Vì đây là một tác phẩm thuộc loại trữ tình (thơ), cho nên những yếu tố kể (tự sự) có tác dụng góp phần biểu đạt cảm xúc của tác giả về đối tượng được đề cập đến trong đó.
7/ Trong câu thơ Chuyện chồng con (khó nói lắm anh ơi!), tác giả có sử dụng thành phần chêm xen. Đây là lời của cô gái được xen vào mạch kể và mạch trữ tình của bài thơ. Nó vừa thể hiện rất đúng sự e lệ của một người con gái đang yêu mà không biết làm sao bộc lộ tình cảm trước người mình yêu; đồng thời, nhờ sử dụng thành phần chêm xen mà giọng thơ trở nên phong phú hơn: trong một câu thơ, nghe cất lên tiếng nói của hai nhân vật.
8/ Đoạn văn phải viết đúng số câu quy định, các câu trong đoạn phải đúng ngữ pháp, liên kết chặt chẽ với nhau để làm nổi bật chủ đề đã cho.
Luyện tập
Câu hỏi liên quan
-
Một dòng điện xoay chiều mà cường độ dòng điện có biểu thức
. Cường độ dòng điện hiệu dụng có giá trị là
