Hợp kim là gì? Lý thuyết khái niệm tính chất ứng dụng

Hợp kim là gì? Lý thuyết, khái niệm, tính chất, ứng dụng

I – Khái niệm về hợp kim

Hợp kim là vật liệu kim loại có chứa một số kim loại cơ bản và một số kim loại hoặc phi kim khác.

♦ Thí dụ:

Thép là hợp kim của Fe với C và một số nguyên tố khác.

Đuyra là hợp kim của nhôm với đồng, mangan, magie, silic.

II – Tính chất chung của hợp kim

♦ Tính chất của hợp kim phụ thuộc vào thành phần các đơn chất tham gia cấu tạo mạng tinh thể hợp kim.

♦ Tính chất hoá học: Tương tự tính chất của các đơn chất tham gia vào hợp kim.

Thí dụ: Hợp kim Cu-Zn

♦ Tác dụng với dung dịch NaOH: Chỉ có Zn phản ứng

Zn + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + H₂↑

♦ Tác dụng với dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng: Cả 2 đều phản ứng

Cu + 2H₂SO₄→ CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

Zn + 2H₂SO₄→ ZnSO₄ + SO₂ + 2H₂O

♦ Tính chất vật lí, tính chất cơ học: Khác nhiều so với tính chất của các đơn chất.

Thí dụ các loại hợp kim thường gặp

- Hợp kim không bị ăn mòn: Fe-Cr-Ni (thép inoc),…

- Hợp kim siêu cứng: W-Co, Co-Cr-W-Fe,…

- Hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp: Sn-Pb (thiếc hàn, t_nc = 210⁰C,…

- Hợp kim nhẹ, cứng và bền: Al-Si, Al-Cu-Mn-Mg.

III – Ứng dụng quan trọng của hợp kim

♦ Những hợp kim nhẹ,bền chịu được nhiệt độ cao và áp suất cao dùng để chế tạo tên lửa, tàu vũ trụ, máy bay, ô tô,…

♦ Những hợp kim có tính bền hoá học và cơ học cao dùng để chế tạo các thiết bị trong ngành dầu mỏ và công nghiệp hoá chất.

♦ Những hợp kim không gỉ dùng để chế tạo các dụng cụ y tế, dụng cụ làm bếp,…

♦ Hợp kim của vàng với Ag, Cu (vàng tây) đẹp và cứng dùng để chế tạo đồ trang sức và trước đây ở một số nước còn dùng để đúc tiền.