Phân tích đoạn thơ sau: Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím
Câu hỏi
Nhận biết(5,0 điểm)
Phân tích đoạn thơ sau:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao…
(Trích Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải, Ngữ văn 9, tập II)
Đáp án đúng:
Lời giải của Tự Học 365
Giải chi tiết:
(5,0 điểm)
I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
- Thanh Hải là nhà thơ trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, là một trong những tác giả tiêu biểu của nền thơ Việt Nam.
- “Mùa xuân nho nhỏ” là tác phẩm nổi bật của Thanh Hải, được ra đời trong hoàn cảnh rất đặc biệt: trước khi nhà thơ sắp vĩnh biệt cuộc đời.
- Bài thơ đã vẽ nên một bức tranh xuân thật nhẹ nhàng, đằm thắm, giản dị nhưng hết sức mơ mộng. nổi bật là hai khổ thơ đầu.
II. Phân tích:
1. Mùa xuân thiên nhiên:
- Từ “mọc” đặt ở đầu câu thơ vang lên như một điểm nhấn, một sự phát hiện đầy xúc cảm của nhà thơ.
- Hình ảnh: “dòng sông xanh”, “hoa tím biếc” – hai hình ảnh mộc mạc, đơn sơ mà đẹp nên thơ đặc trưng của thiên nhiên xứ Huế. Bức tranh mùa xuân được phác họa với những hình ảnh, màu sắc hài hòa.
- Điểm tô vào bức tranh xuân là âm thanh rộn rã, tưng bừng của con chim chiền chiện.
- “Ơi!”, “hót chi mà” : từ cảm thán, thể hiện cảm xúc dâng tràn của nhà thơ khi bắt gặp vẻ đẹp của cảnh vật mùa xuân quê hương.
- “Giọt long lanh rơi”, “tôi hứng”: từ gợi tả - có thể là giọt nắng, giọt mưa, giọt sương, cũng có thể là giọt nước mắt xúc cảm của hà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, cuộc sống. Tất cả đều được cảm nhận với niềm trân trọng.
-> Bức tranh thiên nhiên mùa xuân tươi mới, tràn đầy nhựa sống.
2. Mùa xuân đất nước – mùa xuân cách mạng:
- Hình ảnh đối xứng: “người cầm súng” – “người ra đồng” -> hình ảnh mùa xuân đất nước được thể hiện qua hai lực lượng tiêu biểu trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc:
+ “Người cầm súng” ở ngoài tiền tuyến chiến đấu để bảo vệ thành quả cách mạng.
+ “Người ra đồng” ở lại hậu phương để lao động sản xuất nhằm xây dựng và phát triển đất nước.
-> Hình ảnh tương xứng, hài hòa như nhịp bước đi lên của toàn dân.
- “Lộc” – một sự phát hiện độc đáo của nhà thơ. Đây là chồi non, cũng có nghĩa là sự may mắn. Nhưng cành lộc trong thơ gắn liền với công cuộc xây dựng và bảo vệ.:
+ Đối với người chiến sĩ: lộc là cành lá ngụy trang che mắt quân thù, đem lại sự bình an.
+ Đối với người nông dân: lộc là những nương mạ trải dài xanh tốt, báo hiệu vụ mùa thắng lợi.
“Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao”
- Cấu trúc điệp trong thơ cùng với từ gợi tả tạo nên một không khí khẩn trương, hối hả như nhịp sống đi lên của đất nước.
-> Tâm trạng vui sướng dạt dào của tác giả lúc xuân về.
III. Đánh giá:
Hai khổ thơ đã khắc họa chân thực, sinh động mùa xuân thiên nhiên của xứ Huế tươi mới, tràn đầy sức sống, đồng thời cũng là mùa xuân tươi đẹp của cả đất nước, dân tộc. Qua đây ta thấy được tình yêu quê hương, đất nước sâu nặng và ngòi bút tài hoa của nhà thơ Thanh Hải.
Luyện tập
Câu hỏi liên quan
-
Các thành ngữ: ăn ốc nói mò, ăn không nói có, ăn gian nói dối, liên quan đến phương châm hội thoại nào ?