a. Giải thích ý nghĩa của từ “mưa” trong các câu thơ sau và cho biết từ nào là nghĩa gốc, từ nào là nghĩa chuyển?
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
(Phạm Tiến Duật, Bài thơ về tiểu đội xe không kính)
Vật mình vẫy gió tuôn mưa
Dầm dề giọt ngọc thẫn thờ hồn mai
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
b. Chỉ ra và phân tích hiệu quả nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong đoạn trích sau:
Bão bùng thân bọc lấy thân
Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm
Thương nhau, tre chẳng ở riêng
Lũy thành từ đó mà nên hỡi người
(Nguyễn Duy, Tre Việt Nam)
Giải chi tiết:
a.
- Câu thơ của tác giả Phạm Tiến Duật: mưa là nghĩa gốc, chỉ một hiện tượng thời tiết tự nhiên.
- Câu thơ của tác giả Nguyễn Du: mưa là nghĩa chuyển chỉ giọt nước mắt của người phụ nữ trong tâm trạng đau khổ, xót xa.
b.
- Trong đoạn thơ, tác giả sử dụng phép tu từ: nhân hóa (trong các câu: Bão bùng thân bọc lấy thân/ Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm/ Thương nhau tre không ở riêng/ Lưng trần phơi nắng phơi sương/ Có manh áo cộc tre nhường cho con). Ẩn dụ: cây tre biểu tượng cho con người Việt Nam
- Tác dụng:
+ Diễn tả sinh động cành tre, cây tre quấn quýt lấy nhau.
+ Cho thấy sự gắn bó, đoàn kết của con người Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, trở ngại.